Кытай эл Республикасынын төрагасы Си Цзинпин Францияга болгон расмий сапарынын жүрүшүндө президент Эмманюэль Макрондун Украина боюнча Швейцарияда “тынчтык конференциясын” өткөрүү сунушун колдогон жок. Себеби Кытайга Россия керек.
Эгер мындай сүйлөшүүлөр болгон учурда да Кытай Швейцариядагы конференцияга катышпайт.
“Кытай Россия жана Россия тарабынан баардык тараптардын тең укуктуу негизде таанылган жана тынчтыкты камсыз кылуучу адилет талкууну, балансташтырылган, натыйжалуу жана туруктуу, коопсуз Европаны гана колдогон заманбап эл аралык тынчтык конференциясын колдойт”.
Бул тууралуу КЭР төрагасы Си Цзинпин билдиргендигин Синьхуа агенттиги маалымдады. Билдирүү дүйшөмбү күнү Париждеги ЕБ катышуусундагы үч тараптуу жолугушууда жасалды.
Швейцариядагы конференцияга Россия чакырылбагандыктан улам Синин билдирүүсү Пекин мындай иш чараны өткөрүүнү колдобой тургандыгын билдирет. Анын артында бүтүндөй БРИКС уюмуна мүчө мамлекеттер жана глобалдык Түштүк бирикмесинин көптөгөн өлкөлөрү да бар.
ЕБ Кытай менен соода согушун билдирүүдө
Кызматташтык тууралуу жалпы билдирүүлөрдүн артында тараптар олуттуу пикир келишпестиктер бар экендигин жашыра алышкан жок.
Жолугушууга катышкан Еврокомиссиянын жетекчиси Урсула фон дер Ляйен, “Кытай өкмөтү тарабынан субсидия берилген электромобиль же болот эритүүчү заводдор европалык рынокту толтуруп салды” деген билдирүү жасады. ЕБдин өндүрүшчүлөрү кытай шамал турбинасынын баасы атамекендик өндүрүшчүлөрдүкүнөн 50% арзан гана эмес, алардын өндүрүшү бийлик тарабынан субсидия боло тургандыгына даттанышты.
фон дер Ляйендин пикиринде, Кытай иш жүзүндө “Европанын экономикалык меймандостугунан кыянаттык менен пайдаланып, продукциясын толтуруп, Кытайдын өзүндө талапты күчөтүп жаткандыгын” билдирди. ЕБ буга ар кандай жолдор менен каршы турарын кошумчалады ал.
Си Цзиньпин мындай дооматка КЭРде өндүрүштүк кубаттуулуктун көйгөйү жок экендигин айтып жооп берди. Ал “Кытайдын энергетикалык тармагы” тескерисинче “глобалдык сунушту жогорулатууга шарт түздү”, “глобалдык инфляциянын басымын жеңилдетет” жана климаттын глобалдык ысышы менен күрөштү жогорулатат деп эсептейт.
Белгилей кетүүчү жагдай, кытай бийлиги ЕБдеги мамлекеттик субсидияны, негизинен француз коньягына каршы багытты жеке иликтөөгө алууда.
Кытайды Россиянын душманына айлантуу мүмкүн эмес
Сини Россияга каршы буруу мүмкүн эмес, себеби ал ага муктаж.
Кытай ар кандай табигый ресурстарга жана азык-түлүккө өтө чоң керектөөнү баштан өткөрүүдө. Ал эми анын баарын Россия берет, болгондо да өзгөчө арзан баа менен. Кытай мындан тышкары анын Африкадагы эбегейсиз экономикалык долбоорлорун мурдагы “Вагнер”, Коргоо министрлигинин “Африка корпусу” коргой тургандыгын баалайт.
Ошондой эле РФ үч жылдан бери Батыш өлкөлөрүн Украинага өзүнүн снаряддарын жана ок-дарыларын берүү менен активдүү түрдө алсыздандырып, эбегейсиз бюджети жана ресурсун жок кылууда. Демек, бул Тайван эс-акылына келгенде өзү эле Синин колуна “түшүп берет” дегендик.